ԱՄՆ ՄԶԳ ԳԱՏՕ ծրագիրը և ՀՀ շրջակա միջավայրի նախարարությունը (ՇՄՆ) ս.թ.oգոստոսի 28-ին Երևանում անցկացրեցին ՀՀ ՇՄՆ աշխատանքային խմբի անդրանիկ նիստը, որի նպատակն էր քննարկել Արարատյան դաշտի հիդրոլոգիական և հիդրոերկրաբանական պայմանների վերաբերյալ ԳԱՏՕ ծրագրի վերլուծության արդյունքները և Արարատյան դաշտի ատլասի նախնական տարբերակը: Նիստը վարեց ՀՀ ՇՄՆ Լիցենզիաների, թույլտվությունների և համաձայնեցումների վարչության պետի ժամանակավոր պաշտոնակատար Էդգար Փիրումյանը:
Աշխատանքային խմբի հանդիպումները ՔՈՎԻԴ-19 համավարակի պատճառով հետաձգվել էին և հաղորդակցությունն իրականացվել էր առցանց ձևաչափով: Որպես առաջին նիստ` այն հատկանշական էր և ինտերակտիվ. խմբի անդամները հավաքվել էին ամփոփելու մինչ օրս իրականացված աշխատանքների արդյունքները:
Աշխատանքային խումբը ստեղծվել է 2020թ. հունվարին՝ ՀՀ ՇՄ նախարարի հրամանով: Խմբի կազմում ընդգրկված են ՀՀ ՇՄՆ-ի, ներառյալ Լիցենզիաների, թույլտվությունների և համաձայնեցումների վարչության, Ջրային քաղաքականության վարչության, Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոնի, ինչպես նաև ՀՀ տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարության Ջրային կոմիտեի, ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի Երկրաբանական գիտությունների ինստիտուտի, Ա. Նազարովի անվան երկրաֆիզիկայի և ինժեներային սեյսմաբանության ինստիտուտի, ԱՄՆ ՄԶԳ հայաստանյան առաքելության և ԳԱՏՕ ծրագրի ներկայացուցիչները: Աշխատանքային խմբի նպատակն է երաշխավորել միջազգային դոնոր կազմակերպությունների, այդ թվում` ԱՄՆ ՄԶԳ-ի աջակցությամբ Հայաստանի ջրային ոլորտում իրականացվող ծրագրերի աշխատանքերի արդյունավետությունը և նախատեսված արդյունքների ստացումը։
Նիստի ընթացքում ԳԱՏՕ ծրագրի թիմը ներկայացրեց Արարատյան դաշտի 2016թ. ջրային և ջրատնտեսական հաշվեկշիռների, Արարատյան դաշտի ստորերկրյա ջրավազանի ստորերկրյա ջրային պաշարի, ջրավազանը սնող ստորերկրյա ջրերի բնական ռեսուրսների և ստորերկրյա ջրօգտագործման թույլատրելի առավելագույն ծավալների հաշվարկային արժեքները: Նկարագրվեցին աշխատանքի ընթացքում կիրառված մեթոդաբանությունը և վերլուծական գործիքները՝ շեշտադրելով աշխատանքային խմբի կողմից արված առաջարկություններն աշխատանքը կատարելու ընթացքում:
ԳԱՏՕ ծրագիրը նաև ներկայացրեց Արարատյան դաշտի ատլասի նախնական տարբերակը, որը պատրաստվել է պետական մարմինների և միջազգային կազմակերպությունների հետ սերտ համագործակցությամբ` ստանալով նրանցից երկրատարածական տվյալներ և տեղեկատվություն Արարատյան դաշտի ջրային ռեսուրսների վերաբերյալ:
Այնուհետև քննարկվեցին Արարատյան դաշտի հիդրոլոգիական և հիդրոերկրաբանական պայմանների վերաբերյալ ԳԱՏՕ ծրագրի վերլուծության արդյունքները, տրվեցին լրացուցիչ խորհուրդներ ատլասի լրամշակման կապակցությամբ` նախքան այն կառավարություն և այլ շահագրգիռ կողմերին ներկայացնելը:
ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի Երկրաբանական գիտությունների ինստիտուտից դոկտոր Հրաչյա Շահինյանը նշեց. «ԳԱՏՕ ծրագրի աշխատանքում կիրառված մեթոդաբանությունը ստորերկրյա ջրերի մաթեմատիկական եղանակով հաշվարկման ավանդական մոտեցումն է՝ ArcGIS առաջադեմ վերլուծական գործիքների և ստորերկրյա ջրերի մոդելավորման ծրագրերի օգտագործմամբ»:
ՀՀ ՇՄՆ Լիցենզիաների, թույլտվությունների և համաձայնեցումների վարչության գլխավոր մասնագետ Նազիկ Ջզմաչյանը շարունակեց, առաջարկելով «ՀՀ կառավարությանը ներկայացնել կոնկրետ միջոցառումներ Արարատյան դաշտի ջրային ռեսուրսների արդյունավետ կառավարման նոր քաղաքականության իրականացման համար»:
ՀՀ ՇՄՆ Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոնի Հիդրոլոգիայի կենտրոնի պետ Էդգար Միսակյանն նշեց, որ «Կառավարությանը պետք է առաջարկել, որ համագործակցի գիտահետազոտական ինստիտուտների հետ` Արարատյան դաշտի ջրային ռեսուրսների վերաբերյալ որոշումների կայացման ն աջակցող տվյալների համալրման և վերլուծական բացերի լրացման համար»:
Ջրային կոմիտեի Գույքի կառավարման և ներդրումների իրականացման վարչության պետի ժամանակավոր պաշտոնակատար Գևորգ Ալոյանը ընդգծեց Արարատյան դաշտի ստորերկրյա ջրավազանի մոդելավորման գործիքներում կիրառվող տվյալների կանոնավոր թարմացման և գործիքների օգտագործման կարևորությունը: Նա մի քանի առաջարկություն արեց Արարատյան դաշտի ատլասի հրատարակման կապակցությամբ, նշելով, որ այն մեկ հրատարակության մեջ ամբողջացված թարմ տվյալների և տեղեկատվության կարևոր աղբյուր է` Արարատյան դաշտի միասնական երկրատարածական տվյալների բազայի հետ միասին:
Նիստի մասնակիցները համաձայնության եկան հետագա քայլերի շուրջ. ա) ամփոփել Արարատյան դաշտի ջրային ռեսուրսների վերաբերյալ ձեռք բերված հիմնական արդյունքները, բ) ՀՀ կառավարությանը ներկայացնել առաջարկություններ Արարատյան դաշտի ստորերկրյա և մակերևութային ջրերի արդյունավետ կառավարման վերաբերյալ` հաշվի առնելով, որ այն Հայաստանի խոշոր գյուղատնտեսական գոտին է և տարածաշրջանի կենսապահովման աղբյուրը: